Kişiyi Hürriyetinden Yoksun Kılma Suçu

Ceza avukatlarımız kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçu, unsurları, cezası konularında müvekkillerimize 1992 yılından beri avukatlık ve danışmanlık hizmetleri sunmakta ve ceza mahkemelerinde kendilerini gerek müşteki vekili ve gerekse sanık müdafi olarak temsil etmektedir.

Konu Başlıkları

İstanbul ceza avukatı ekibimiz ceza hukuku davaları konusunda edindikleri deneyim ve bilgiler çerçevesinde, müvekkillerimize en etkili sonucu sağlamak için avukatlık ve danışmanlık hizmeti vermektedirler. Ülkemizde ceza yargılaması Türk Ceza Kanunu ve Ceza Muhakemesi Kanunu ile yapılmaktadır. Türk Ceza Kanunu cezaları belirlerken, Ceza Muhakemesi Kanunu ise yargılamanın usul ve prosedürlerinin nasıl olacağını gösterir.

Ceza davalarına ilişkin olarak ceza avukatı kadromuz; şikayet dilekçesi ve eklerini hazırlamakta, Kollukta ve Savcılıkta ifade alınması sırasında hazır bulunmakta ve Ağır Ceza Mahkemelerinde sanık müdafi ve müşteki vekili olarak hizmet vermektedirler.

Kişiyi Hürriyetinden Yoksun Kılma Suçu, Unsurları, Cezası

Kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçu 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu’nun Hürriyete Karşı Suçlar başlıklı 7.Bölümünde düzenlenen bir suç tipidir. Korunan hukuki değer kişinin yer değiştirme, hareket etme, istediği yerde kalma veya kalmama hakkıdır.

Anayasamızda da koruma altına alınmış olan Seyahat Özgürlüğünün bir başka görünümüdür. Kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçu seçimlik hareketli bir suçtur yani madde sayılı hareketlerden birinin gerçekleştirilmiş olması tipikliğin ihlaline yol açacaktır.

Zamanaşımını kesen nedenler ayrık tutulmak üzere, suçun temel hali için dava zamanaşımı süresi 8 Yıl iken nitelikli halleri için bu süre 15 Yıl olarak karşımıza çıkmaktadır. Mütemadi bir suç olması nedeniyle zamanaşımı süresi temadinin sona erdiği andan başlayacaktır.

Yer bakımından yetkili mahkemede de temadinin son bulduğu yere göre belirlenecektir. Söz konusu suç yetkili makamlar tarafından re’ sen soruşturulabilir bir suç olduğundan şikâyete tabi olmayan bir suçtur. Ayrıca bu suç için uzlaştırma kurumunun işletilmesi mümkün değildir.

Kişiyi Hürriyetinden Yoksun Kılma

 Madde 109- 1) “Bir kimseyi hukuka aykırı olarak bir yere gitmek veya bir yerde kalmak hürriyetinden yoksun bırakan kişiye, bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası verilir.”

Düzenlemeden de anlaşıldığı üzere fail, sayılı hallerden birini gerçekleştirmek suretiyle mağdurun; gitmeyi istediği veya istemediği yere ilişkin olarak sahip olduğu hareket özgürlüğünü sınırlamakta veya ortadan kaldırmaktadır.

Suçun Mağduru Bir Yere Gitmek Hürriyetinden Yoksun Bırakmak Suretiyle İşlenmesi

Mağdur bulunduğu yerden başka bir yere gitmek istediğinde, fail tarafından bu özgürlüğü kullanılmaz hale getiriliyor veya çok zorlaştırılıyorsa, söz konusu suçun meydana geldiği kabul edilebilir.

Ayrıca bir yere gitme fiilinden sadece gitmek değil gitmemek de anlaşılmalıdır. Örneğin mağdurun binmiş olduğu taksiyi süren şoförün, mağduru gidilmek istenen yerden başka bir konuma götürmesi yine hürriyeti tahdit suçunun meydana gelmesine neden olacaktır.

Suçun Mağduru Bir Yerde Kalma Hürriyetinden Yoksun Bırakmak Suretiyle İşlenmesi

Söz konusu durum bir başka seçimlik hareket olarak karşımıza çıkmaktadır. Bireyler bir yere gitmek veya gitmemek hakkına sahip olduğu gibi bir yerde kalma hakkına da sahiptirler. Bu hakkın da geniş anlamda yorumlanması ve kişinin hareket etme serbestisi dahilindeki seyahat özgürlüğü alanı geliştirilmelidir.

Örneğin parkta oturmak olan kişinin, ellerinin bağlanması suretiyle bilmediği bir yere götürülmesi kişinin bir yerde kalma hürriyetine karşı gerçekleştirilen bir davranıştır. Ancak söz konusu düzenlemeyi kişiyi salt olarak kalmayı istediği yerde kalmasına engel olarak düşünmemek gerekir.

Örneğin, ev sahibi tarafından kapının kilidinin değiştirilmesi sonucu kiracının eve girmemesi hürriyetten yoksun bırak suçunu değil, somut olayın özelliklerine göre TCK 116’da düzenlenen Konut Dokunulmazlığını İhlal veya TCK Madde 154’te düzenlenen Hakkı Olmayan Yere Tecavüz suçunun işlenmesine neden olabilecektir.

Başka Bir Yere Gidilmesi Sağlayan Araçlardan Yoksun Bırakmak Suretiyle İşlenmesi

Hürriyetten yoksun kılma suçunun işlenebilmesi için kişinin hareket özgürlüğünün tamamıyla ortadan kaldırılması gerekmemektedir. Kimi zaman kişinin hareket edebilmesinin çok zorlaşması da suçun oluşması için yeterli olabilecektir.

Örneğin bir kişinin bulunduğu aracın kapılarının kilitlenmesi halinde, mağdurun aracın camlarını kırarak dışarı çıkması mümkün olmakla birlikte oldukça zor olabilir.

İşte söz konusu bu durumda da hürriyetinden yoksun bırakıldığının kabulü gereklidir. Bir başka örnek olarak, sahip oldukları kısıtlılıktan ötürü bir yerden bir yere gitmesi sahip oldukları araçlara bağlı olan insanların; bu araçlardan mahrum bırakılmaları da bu suçun oluşumuna neden olabilecek türden davranışlardandır.

Mağdurun elektrikli sandalye ile ihtiyaçlarını giderebildiği durumlarda söz konusu sandalyenin veya akülerinin mağdurun kullanımından yoksun bırakılması bu duruma örnek olarak gösterilebilir.

Suçun Daha Ağır Cezayı Gerektiren Nitelikli Halleri

2) ”Kişi, fiili işlemek için veya işlediği sırada cebir, tehdit veya hile kullanırsa, iki yıldan yedi yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.”

Fail, mağduru bir yere gitmeye veya gitmemeye veyahut olduğu yerde kalmaya zorlamak amacıyla iradesini etkilemek için; cebir, tehdit veya hileye başvurursa mağdurun hareket etme özgürlüğünü daha kolay sınırlayacağından bu durum suçun daha ağır cezalandırılmasını gerektiren bir hal olarak düzenlenmiştir.

3) Bu suçun;

1. Silahla,
2. Birden fazla kişi tarafından birlikte,
3. Kişinin yerine getirdiği kamu görevi nedeniyle,
4. Kamu görevinin sağladığı nüfuz kötüye kullanılmak suretiyle,
5. Üstsoy, altsoy veya eşe karşı,
6. Çocuğa ya da beden veya ruh bakımından kendini savunamayacak durumda bulunan kişiye karşı, İşlenmesi halinde, yukarıdaki fıkralara göre verilecek ceza bir kat artırılır.

Yukarıda sayılan haller failin suçu işlemesini kolaylaştıran, amacına ulaşmasını elverişli hale getiren ve mağdurun karşı koymasını zorlaştıran yöntemler arasında olduğundan daha ağır cezayı gerektirmektedir.

4) “Bu suçun mağdurun ekonomik bakımdan önemli bir kaybına neden olması halinde, ayrıca bin güne kadar adlî para cezasına hükmolunur.”

Bu fıkrada ise hürriyetten yoksun kalma suçunun sonucu olarak mağdurun ekonomik zarara uğraması halinde, fail hapis cezası yanında adli para cezasıyla da cezalandırılarak denkleştirici adalet duygusu da sağlanmaya çalışılmaktadır.

5) “Suçun cinsel amaçla işlenmesi halinde, yukarıdaki fıkralara göre verilecek cezalar yarı oranında artırılır.”

Fail, mağduru kendisinin cinsel tatminini sağlama amacıyla kaçırmış, bir yere gitmesini engellemiş ise oluşa göre verilmesi gereken ceza yarı oranında arttırılmaktadır. Bu fıkra hürriyetten yoksun bırakma suçuna ilişkin olarak en ağır yaptırımı sağlamaya elverişli fıkradır.

6) “Bu suçun işlenmesi amacıyla veya sırasında kasten yaralama suçunun neticesi sebebiyle ağırlaşmış hallerinin gerçekleşmesi durumunda, ayrıca kasten yaralama suçuna ilişkin hükümler uygulanır.”

Son fıkradaki düzenlemede ise Kanun Koyucu TCK 87’de düzenlenen durumun gerçekleşmesi halinde gerçek içtimaın uygulanması gerektiğini vurgulamıştır.

Kişiyi Hürriyetinden Yoksun Kılma Suçu, Unsurları, Cezası için Bize Ulaşın

İstanbul’da faaliyet gösteren Legalixa Hukuk ve Danışmanlık Bürosu ceza avukatı kadrosu cezai şikayet, kovuşturma, soruşturma ve diğer ceza davası konularında müvekkillerimize avukatlık ve danışmanlık hizmetleri sunmakta ve ceza mahkemelerinde kendilerini temsil etmektedir.

1992 yılında kuruluşundan bugüne çalışmalarına devam eden Legalixa Hukuk ve Danışmanlık Bürosu‘na ve kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçu için avukat kadromuza İletişim sayfamızdan ulaşabilirsiniz.